Maharishi
Door Nico Fintelman (Smits)
 

The Beatles - Op 5 februari 2008 overleedt Maharishi Mahesh Yogi, nog wel in Nederland. De naam van deze man zal voor de kenners van popmuziek voor eeuwig verbonden blijven aan die van één van de belangrijkste groepen: The Beatles. In 1967 was deze formatie uit Liverpool de populairste groep ter wereld, had al een gigantische rij aan hits gemaakt en was de meest invloedrijke op het gebied van popmuziek.

Beatlemania was een feit, ofwel de enorme populariteit sloeg alles. De vier heren konden zich nauwelijks meer op straat vertonen of ze werden bestormd door grote groepen fans en ook werden ze permanent achtervolgd door de pers. Ze hadden in de Amerikaanse hitparade, de Billboard Hot 100, met hun platen de eerste vier plaatsen tegelijk bezet, hadden het roemruchte concert in het New Yorkse Shea-Stadium achter de rug en wereldwijd een enorm aantal hits gehad.

Door dit alles verdween meer en meer de interesse van The Beatles voor live optredens. Ze deden zich overvloedig tegoed aan drank, dugs en sex maar stonden open voor andere zaken die hun (geestelijke) leven konden verruimen.

 

Sitar - John Lennon en Paul McCartney waren de belangrijkste Beatles maar George Harrison begon toch een steeds prominentere plaats in te nemen in de groep. Hij raakte zeer geinteresseerd in het muziekinstrument de sitar, de Indiaanse versie van de luit.  En zo werd George via acteur Peter Sellers bevriend met een sitarspeler uit India, Ravi Shankar. Deze bespeelde het instrument op het nummer 'Norwegian Wood' dat The Beatles opnamen in 1966. Toen The Beatles in dat jaar kort in India waren tijdens hun Verre Oosten toernee had George daar ook een sitar gekocht. Maar het bespelen van het instrument was erg moeilijk.

 

Dit was iets anders dan een gitaar. En dus keerde George Harrison later dat jaar terug naar de Indiaase hoofdstad Bombay waar hij sitar-les kreeg van de lokaal bekende muziekleraar Shamba Das. Dagenlang oefende George met hem en raakte daardoor ook geinteresseerd in zijn persoonlijke leven. Meditatie, spiritualiteit en 'bewustzijn verruimen' waren de kenmerken, kortom Oosterse leefstijl en wijsheden.   

 

Sgt Peppers - George wist vervolgens zijn mede groepsleden hier ook voor te interesseren en nadat The Beatles vlak voor de 'hippie' zomer van 1967 de LP "Sgt. Peppers" hadden uitgebracht, besloten ze een bezoek te brengen aan een meditatie bijeenkomst in Londen van de Indiaase hindoegoeroe Mahesh. Die zou vervolgens bekend worden onder de naam Maharishi. Deze man had in Los Angeles al de nodige spirituele sessies gegeven die veel balangstelling trokken en deed dat nu in Londen. Overigens moesten belangstellenden een stevig bedrag betalen om er bij aanwezig te kunnen zijn. Met name George en Paul waren zeer onder de indruk van de man en zijn boodschap. Innerlijke rust, religieuze en sensuele spiritaliteit, meditatie en yoga, vrede, dat soort dingen. De Maharishi had een groot charisma en wist zijn boodschap heel goed over te brengen op de "Fab Four" (hoewel Ringo Starr tijdens dit bezoek ontbrak).

 

Brian Epstein - Dit alles leidde er weer toe dat The Beatles besloten om aan een meditatie sessie van de Maharishi mee te doen die plaatsvond in het laatste weekend van augustus 1967 op Universal College in de Engelse plaats Bangor. Het hele Beatles gevolg ging mee inclusief nog een aantal andere bekende Britten zoals Mick Jagger en Marian Faithfull. Tijdens hun verblijf in Bangor overleed in zijn huis in Londen Beatles manager Brian Epstein aan een overdosis drank en drugs. Algemeen aangenomen wordt dat het zelfmoord was. De vier Beatles waren geheel verward en vroegen de Maharishi hoe hiermee om te gaan. Hij legde uit dat er niets aan de hand was, het aardse leven was niet belangrijk en Brian was naar een ander leven overgegaan. Zo legde John Lennon het die dag dan ook uit aan de verbouwereerde journalisten.

 

India - Rond de Maharishi had zich een soort beweging gevormd met de naam 'Spiritual Regeneration Movement'. Het hoofdkwartier hiervan bevond zich in India, in de plaats Rishikesh aan de voet van het Himalaya gebergte. In februari 1968 besloten The Beatles er heen te gaan. Lichamelijk en geestelijk hadden ze tropenjaren gekend door de vele optredens, de druk van het succes en zeker ook de grote inname van drugs. Ze waren toe aan een geestelijke 'healing' die dan ook zeer vakkundig werd gegeven door de Maharishi. Ze kregen er mantra's en levenslessen en ondergingen langdurige transcedente meditatie. George voelde zich geheel thuis, de Maharishi zou zijn spirituele mentor worden. Ook John ging er geheel in op en hij mediteerde soms wel 8 uur per dag. Maar Paul en Ringo hadden er minder mee.

 
Ook aanwezig was de Amerikaanse actrice Mia Farrow die later nog zou trouwen met Frank Sinatra en nog weer later met regisseur Woody Allen. Mia was toen vooral bekend van de soap 'Peyton Place' en speelde in dat jaar de hoofdrol in de thriller 'Rosemary's Baby'. Deze werd geregiseerd door de bekende Roman Polansky wiens vrouw, actrice Sharon Tate, in 1969 werd vermoord door de Manson Family (zie ook het artikel Beautiful People op deze website).
 
Dear Prudence - De zus van Mia Farrow, Prudence, was ook meegekomen en ging helemaal op in de meditatie. Dat zou John en Paul inspireerden tot het schrijven van de song 'Dear Prudence' dat in de tachtiger jaren ook nog een hit zou worden in de uitvoering van Siouxsie and The Banshees. Opmerkelijk genoeg ontstond hier ook het niemendalletje 'Ob la di, Ob la da' dat in 1969 een hit was voor The Beatles. Na twee weken vertrokken Paul en Ringo weer maar George en John bleven nog langer hangen. Vlak voor zijn vertrek uit Rishikesh kreeg John Lennon het aan de stok met de Maharishi en had het toen wel gezien met de Oosterse wijsheden. George Harrison was de enige die de leer van de goeroe trouw bleef en probeerde te leven naar deze ideeen. Ook bleef hij geinteresseerd in Oosterse muziek en speelde vaak op de sitar. Muzikant Ravi Shanker deed later mee op zijn solo LP's en was ook aanwezig op het in 1971 door George georganiseerde 'Concert for Bangladesh'.
 
Zweverig - De Maharishi kwam dus uit India waar hij al op jonge leeftijd in beslag werd genomen door het Hindoeisme en door meditatie. Van 1945-1953 leefde hij volgens de officiele lezing in eenzame meditatie in de Himalaya. Hij bouwde daarna langzaam zijn beweging Spiritual Regeneration Movement uit die hij dus vestigde in Rishikesh en zijn ideeen pasten heel goed bij de boodschap van de hippies. En toen hij midden in de 'Summer of Love' (1967) een tijdje neerstreek in Engeland was zijn boodschap van liefde, vrede en eeuwig geluk meteen interessant voor deze hippies maar ook voor de media. Nadat de Maharishi door The Beatles was omarmd
 
werd zijn beweging erg populair en over de hele wereld bekend. Algemeen wordt zijn leer nogal als zweverig en onduidelijk beschreven en zoals gemeldt moest er ook flink worden betaald om bij zijn sessies aanwezig te zijn. De Maharishi verloor later aan populariteit en ook zijn ideaal van wereldvrede lukte niet zo erg. Na veel omzwervingen belande hij in 1990 met een klein gevolg in een voormalig klooster in het Limburgse Vlodrop. Daar konden geinteresseerden meditatie cursussen volgen die je er weer geestelijk bovenop moesten helpen. Daar ook overleed de Maharishi, 91 jaar oud. Zijn lichaam werd overgebracht naar India waar het werd gecremeerd op de oevers van de heilige rivier de Ganges. Door de Maharishi kwamen later ook andere spirituele bewegingen in de belangstelling zoals de 'Hara Krishna' die ook populair werd bij de hippies en nog altijd bestaat. 
 
 
 
 
 
Terugkeren naar de MN home