MediaNostalgie

Musicbox / Superchannel
Geschreven door Nico Fintelman (Smits)

Kabel - Lang geleden werd televisie in Nederland alleen gemaakt door de publieke omroepen. Die brachten ons Nederland 1 en Nederland 2 en dat was het. Overdag werd niet veel uitgezonden en 's nachts helemaal niets. Woonde je niet zo ver van de grens dan kon je nog wat buitenlandse publieke omroepen ontvangen. De Duitse of Belgische naar gelang je woonplaats.

En dat haalde je binnen via je eigen antenne. Of als je in een grote plaats gehuurd woonde werd dat centraal geregeld door de verhuurder van je woning, de woningstichting. En toen, vanaf begin jaren tachtig, kregen steeds meer plaatsen kabel. Vanuit je toestel inpluggen in de muur en daar had je ineens de publieke zenders van ons land en de ons omliggende landen op je beeldscherm. Waarmee het aanbod groter werd.

Sky - In najaar 1984 ging dat verder. Het werd wettelijk mogelijk om ook commerciele buitenlandse tv-zenders toe te laten op de kabel. Zolang die maar niet op Nederland waren gericht. En zo zagen we de duitse RTL. En de engelse satelietzender SKY die zich heimelijk toch een beetje op ons land richtte omdat er hier adverteerders waren te vinden. En er kwam een muziekzender: Music Box. Een eveneens engels station dat vanuit Londen 24-uur per dag muziekprogramma's bracht in de vorm van videoclips.

Dit alles naar voorbeeld van het amerikaanse MTV (het europese MTV bestond nog niet). Music Box was begonnen in maart 1984 en opgezet door Thorn EMI. Later werd het overgenomen door Virgin. De bedoeling was om het grootse muziekstation van Europa te worden. Was dus overal via satelliet te ontvangen. Maar belangrijker: Music Box kwam ook op alle toen bestaande kabelnetten van Europa en werd zelfs in sommige landen via landzenders doorgeplugd. Het waren de jaren dat videoclips een groot ding werden en er steeds meer tijd en geld werd geinvesteerd in het maken van een clip bij een nieuwe plaat van een artiest of groep. Music Box had veel actuele popmuziek en dat werd dan af toe afgewisseld met oudere clips.

Amanda - Maar de programma's waren wel gepresenteerd. Hier leerden we bijvoorbeeld de veejays Michaela Strachan, Simon Potter, Pat Sharp en Ray Cookes kennen. En ook Amanda Redington (die later zou trouwen met Frank Boeijen). Ook de jongens van Veronica waren er meteen bij. Het popprogramma Countdown kreeg iedere dag een speciale engelse uitvoering met Adam Curry. En de hitparade werd gedaan door Erik de Zwart. Namen van programma's o.a.: Boogie Box, The Buzz en Sunday Smooch. Ik vond Music Box een leuk televisiestation maar helaas verdween het na een paar jaren. Het was uiteindelijk niet waanzinnig populair. Bij muziekstations is dat toch een moeilijk ding. Mensen gaan niet de hele avond naar muziekclips zitten kijken. Het station scoorde nog wel in de middag en vroege avond als de jeugd keek. Maar financieel was het geen succes.

Het beste van de UK - Een nieuwe organisatie werd opgezet maar niet om met Music Box verder te gaan. Men had het station gekocht omdat het via al die kabelnetten in Europa te zien was. Daarmee had je in één keer toegang tot een groot publiek. De bedoeling was om er iets anders van te maken. Op 30 januari 1987 was het zover: Music Box werd omgezet naar een nieuw tv-station dat de naam Super Channel kreeg. Dat Super verwees dan naar de doelstelling. De engelse televisie was altijd erg goed in het maken van series, comedys, documentaires en al het andere dat op televisie te zien was.

Zowel de BBC als ITV (die laatste was jarenlang de enige commercieele tv-omroep in Engeland) hadden daarin een reputatie hoog te houden. Op Super Channel begon men onder de slogan "Best of British" met het uitzenden van met name de programma's en series die deze omroepen in de loop der tijden hadden gemaakt. Virgin van Richard Branson was nog wel mede-eigenaar van het nieuwe station maar de belangrijkste aandeelhouder werd ITV. De overige (kleinere) engelse commercieele tv-omroepen hadden ook aandelen. Ook nu was het hoofdkantoor in Londen

RTL Veronique - Ik had het jammer gevonden dat Music Box verdween maar Super Channel vond ik dan toch ook weer erg leuk. Let wel: nog steeds hadden we niet zo veel zenders op de kabel en maar een paar Nederlandse publieke zenders. Nederland 3 begon pas in het najaar van 1988 en de eerste Nederlandse commerciele zender begon via de U-bocht constructie op 2 october 1989. Dat was RTL-Veronique (later RTL4). Erg lang zou deze vorm van Super Channel niet duren. In de praktijk konden de beide engelse omroepen lang niet zoveel programma's aanleveren als bedoeld. Ze hadden die vaak al aan de diverse omroepen in de andere europese landen verkocht en die hadden daarvan de rechten. Bij Super Channel hadden ze er niet aan gedacht dat ze dan niet maar zo die series in dezelfde landen ook nog eens konden uitzenden. Ook lagen de vakbonden van acteurs en televisiemakers in Engeland dwars. Ze stelden dat de BBC en ITV de mensen die mee hadden gewerkt aan hun programma's extra moesten betalen omdat de programma's hergebruikt werden.

Formula One - Door dat alles kwamen veel engelse series en comedies niet op Super Channel. Soms werd er zelfs 'aangevuld' met Amerikaanse series. Wel was het dagelijkse ITV World News te zien. Maar doordat er niet optimaal kon worden geprogrammeerd bleven er wel veel muziekprogramma's te zien. En zo bleef ik het toch een leuk station vinden. Vaak werden de muziekprogramma's nog gewoon geproduceerd door de firma achter Music Box. Countdown bleef en ook veel programma's van Ray Cookes en Amanda Redington. Hitparades van de UK, Europa en de USA. Allemaal vaak gesponserd door Coca Cola en Nescafé. En ook 'Rockin in the UK' met Simon Potter, 'Transmission' met Pat Sharp en 'Papa Luigi' met Nino Firetto (waarin popartiesten te gast waren). Het duitse muziekprogramma 'Pop Formel Eins' had al een Nederlandse uitvoering gekregen bij de TROS (Pop Formule) en kreeg nu ook een engelse uitvoering als 'Formula One' op Super Channel.

The Tube - Tevens waren er nog herhalingen te zien van het door het engelse Channel 4 geproduceerde 'The Tube'. Dat was een erg goed programma dat op een originele manier popmuziek behandelde, ook de alternatieve. Werd onder meer gepresenteerd door Jools Holland en Paula Yates (toen de echtgenote van Bob Geldof). Maar in het algemeen werd Super Channel geen groot succes. Enerzijds ontbraken de echt leuke engelse programma's vanwege de rechten kwesties. Anderzijds waren de programma's niet ondertiteld. In Nederland mocht dat niet eens want dan zouden het op Nederland gerichte programma's zijn en dan was door de mediawet nog verboden. Maar ook in de andere niet engelstalige landen was er geen ondertiteling. Was technisch toch moeilijker in die tijd en daarmee duurder. En zo kwam het dat Super Channel niet super werd in kijkcijfers. En commercieel geen succes. Pan-Europese televisie (en radio) was toch moeilijker dan gedacht.

Marcucci - De eigenaren van Super Channel hadden er zodoende snel genoeg van en verkochten het station aan de italiaanse familie Marcucci. Die had in Italië een mediabedrijf met ondermeer het televisiekanaal Videomusic. Het hoofdkantoor van Super Channel bleef nog steeds in Londen. Langzaam werden er steeds minder engelse programma's uitgezonden. Maar daar kwam echter niet veel bijzonders voor terug. Wel bleven de muziekprogramma's maar die werden in latere tijd ook veelal in Italië geproduceerd. Voor het overige een ratjetoe van niet opzienbarende programma's. Onduidelijke info en talkshows. Sport, maar dan niet de bekende en populaire sporten want daarvan had men niet de rechten. Italiaanse programma's ook. Ik weet niet precies meer wat er zoal te zien was maar wel dat ik me vaak zat te verbazen over wat er werd uitgezonden. In het geheel niet professioneel en aantrekkelijk.

NBC - Op deze manier ging het nog jaren verder maar tot hoge kijkcijfers kwam het niet. In 1993 werd Super Channel verkocht aan de amerikaanse mediagigant NBC. Zij maakten er NBC Super Channel van en toen werd de programmering aanzienlijk verbeterd. Amerikaans nieuws en sport, series, business en af en toe een uurtje muziek. Maar dan ook door religieuze organisaties gehuurde zendtijd. Was best weer leuk maar kwam in Europa toch niet tot heel hoge kijkcijfers. In 1996 werd het omgedoopt tot NBC Europe. Dat station werd een gedegen nieuws en business zender met ook sport en de dagelijkse Tonight Show van Jay Leno. Enkele jaren later werd het in Nederland van de kabel gehaald om pas ver na de milenniumwissel weer terug te komen.